logo


Ἡ ἑτοιμότητα τῶν πιστῶν

γιά τήν συνάντηση μέ τόν Κύριο

(ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ-26 Ἀπριλίου 2016)

 

Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ

 

Οἱ Εὐαγγελιστές Ματθαῖος, Μᾶρκος καί Λουκᾶς πρίν ἀπό τήν σύλληψη καί τήν θανατωση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν θρησκευτική καί πολιτική ἡγεσία τῶν Ἰουδαίων ἀναφέρουν τήν ὁμιλία τοῦ Κυρίου γιά τό τέλος τῆς Ἱερουσαλήμ καί τό τέλος τοῦ κόσμου καί γιά τήν ἑτοιμότητα πού ἀπαιτεῖται ἀπό τούς πιστούς γιά τήν ὑποδοχή τοῦ νέου αἰῶνα καί τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Στήν ὁμιλία αὐτή περιλαμβάνονται οἱ παραβολές τῆς ἑτοιμότητας καί ἡ ἐσχατολογική ὁμιλία.

  1. 1.Ἡ παραβολή τοῦ πιστοῦ καί φρόνμου δούλου :

«Τίς ἄρα ἐστὶν ὁ πιστὸς δοῦλος καὶ φρόνιμος, ὃν κατέστησεν ὁ κύριος αὐτοῦ ἐπὶ τῆς θεραπείας αὐτοῦ τοῦ διδόναι αὐτοῖς τὴν τροφὴν ἐν καιρῷ;  μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ὃν ἐλθὼν ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσει ποιοῦντα οὕτως.  ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐπὶ πᾶσι τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστήσει αὐτόν.  ἐὰν δὲ εἴπῃ ὁ κακὸς δοῦλος ἐκεῖνος ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, χρονίζει ὁ κύριός μου ἐλθεῖν,  καὶ ἄρξηται τύπτειν τοὺς συνδούλους αὐτοῦ, ἐσθίῃ δὲ καὶ πίνῃ μετὰ τῶν μεθυόντων, ἥξει ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷ καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει, καὶ διχοτομήσει αὐτόν, καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ὑποκριτῶν θήσει· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων» (Ματθαίου κδ΄ 45-51)

Δηλαδή : «Ποιός ραγε εναι μπιστος καί συνετός δολος πο κύριός του τόν κανε πιστάτη τν δούλων του, νά τούς δίνει τήν τροφή τίς ρισμένες ρες; Μακάριος δολος κενος πού ταν ρθει κύριός του, θά τόν βρε νά κάνει σωστά τή δουλειά του. Σᾶς βεβαιώνω πώς θά τόν βάλει πεύθυνο σ’ λα του τά πάρχοντα. Ἄν μως κακός κενος δολος πε μέσα του: “ργε νά ’ρθεί κύριος μού” κι ρχίσει νά χτυπάει τούς συνδούλους του καί νά τρώει καί νά πίνει μαζί μέ μέθυσους, θα ’ρθει κύριός του, τήν μέρα πού δέν τόν περιμένει καί σέ ρα πού δέν τήν ξέρει· θα το πιβάλει σκληρή τιμωρία καί θά τόν ρίξει στόν τόπο που τιμωρονται ο ποκριτές. κε θά κλαίει καί θά τρίζουν τά δόντια του».

Ἀπ’ αὐτή τήν παραβολή εἶναι ἐμπνευσμένος ὁ ὕμνος πού ψάλλεται ὡς τό ἀπολυτίκιο στήν Ἀκολουθία τῶν Ὄρθρων τῆς Μεγάλης Δευτέρας, τῆς Μεγάλης Τρίτης καί τῆς Μεγάλης Τετάρτης

 «Ἰδού ὁ νυμφίος ἔρχεται, ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός· καί μακάριος ὁ δοῦλος, ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα· ἀνάξιος δέ πάλιν, ὅν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μη τῷ ὕπνῳ κατενεχθῇς, ἵνα μή τῷ θανάτῳ παραδοθῇς καί τῆς Βασιλείας ἔξω κλεισθῇς· ἀλλά ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός· πρεσβείαις τοῦ Προδρόμου σῶσον ἡμᾶς».

  1. 2.Ἡ παραβολή τῶν δέκα Παρθένων

Ἀφοῦ εἶναι ἀπόλυτα ἄγνωστη ἡ ἡμέρα τῆς παρουσίας ὅσοι ἀναμένουν τήν τελική ἐκπλήρωση τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ πρέπει νά εἶναι ἕτοιμοι, γιατί πάντα μπορεῖ νά φθάσει ἐκείνη ἡ ἡμέρα καί νά ἔλθει ἐκείνη ἡ ὥρα. Ἡ ἄγνοια τοῦ καιροῦ συνεπιφέρει τόν κίνδυνο μιᾶς νωθρῆς ἀμέλειας, στόν ὁποῖο πρέπει κανείς νά ἀντιτάξει μία ἀκατάπαυστη ἀγρυπνία.

Αὐτό εἶναι τό δίδαγμα τῆς παραβολῆς τῶν Παρθένων πού ἀναφέρει  μόνο ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος (κε΄ 1-13)   

«῎Εστωσαν ὑμῶν αἱ ὀσφύες περιεζωσμέναι καὶ οἱ λύχνοι καιόμενοι· καὶ ὑμεῖς ὅμοιοι ἀνθρώποις προσδεχομένοις τὸν κύριον ἑαυτῶν, πότε ἀναλύσει ἐκ τῶν γάμων, ἵνα ἐλθόντος καὶ κρούσαντος εὐθέως ἀνοίξωσιν αὐτῷ.
μακάριοι οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι, οὓς ἐλθὼν ὁ κύριος εὑρήσει γρηγοροῦντας. ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι περιζώσεται καὶ ἀνακλινεῖ αὐτούς, καὶ παρελθὼν διακονήσει αὐτοῖς. καὶ ἐὰν ἔλθῃ ἐν τῇ δευτέρᾳ φυλακῇ καὶ ἐν τῇ τρίτῃ φυλακῇ ἔλθῃ καὶ εὕρῃ οὕτω, μακάριοί εἰσιν οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι
»
(Λουκᾶ ιβ΄ 35-38)

Δηλαδή : «Νά εἶστε συνεχῶς ἕτοιμοι μέ δεμένο τό ζωνάρι στή μέση σας καί ἀναμμένα τά λυχνάρια. Νά συμπεριφέρεστε σάν τούς ἀνθρώπους πού περιμένουν τόν Κύριό τους πότε θά γυρίσει ἀπό τό γάμο, ὥστε, μόλις ἔρθει καί χτυπήσει τήν πόρτα, ἀμέσως νά τοῦ ἀνοίξουν. Μακάριοι οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι πού ὁ κύριός τους θά τούς βρεῖ ξύπνιους. Σᾶς βεβαιώνω πώς θ’ ἀνασκουμπωθεῖ, θά τούς βάλει νά καθίσουν καί θά τούς περιποιηθεῖ. Χαρά σ’ ἐκείνους μάλιστα τούς δούλους, πού ὁ Κύριός τους θά ἐπιστρέφει τά μεσάνυχτα ἤ τά ξημερώματα καί θά τούς βρεῖ νά τόν περιμένουν».

«Ὁ τῇ ψυχῆς ῥαθυμίᾳ νυστάξας, οὐ κέκτημαι Μυμφίε Χριστέ, καιομένην λαμπάδα τήν ἐξ ἀρετῶν, καί νεάνισιν ὡμοιώθην μωραῖς, ἐ καιρῷ τῆς ἐργασίας ῥεμβόμενος· τά σπλάγχνα τῶν οἰκτιρμῶν σου, μη κλείσῃς μοι Δέσποτα· ἀλλ’ ἐκτινάξας μου τόν ζοφερόν ὕπνον, ἐξανάστησον, καί ταῖς φρονίμοις συνεισάγαγε Παρθένοις, εἰς νυμφῶνα τόν σόν, ὅπου ἦχος καθαρός, ἑορταζόντων, καί βοώντων ἀπαύστως· Κύριε δόξα σοι»

  1. 3.Ἡ παραβολή τῶν ταλάντων (Λουκᾶ ιθ΄, 11-27).

Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός βρίσκεται στήν Ἱεριχώ φιλοξενούμενος στό σπίτι τοῦ ἀρχιτελώνη Ζακχαίου πού πρόσφερε ἕνα δεῖπνο στόν ξένο του. Στό δεῖπνο θά ἔλαβαν μέρος ἐκτός ἀπό τούς μαθητές τοῦ Ἰησοῦ, ἀκόμη καί ἄλλοι θαυμαστές του πού περίμεναν ἀπ’ Αὐτόν μεγάλα πράγματα. Ἕνας ἀνήσυχος ψίθυρος θά περνοῦσε σάν κῦμα σέ κείνη τήν αἴθουσα, ὅπως χαμηλόφωνα ἄκουσαν νά γίνεται λόγος γιά βασιλεία τοῦ Θεοῦ, γιά ἔνδοξο Μεσσία, γιά περίλαμπρη νίκη, γιά δικαστικές ἕδρες, γιά ἀστραφτερούς θρόνους καί γιά δοξασμένους καί μακαρίους αὐλικούς. Ὁμιλοῦσαν ἐν τούτοις μέ κάποια φρόνιμη ἐπιφυλακτικότητα γιά νά μήν δυσαρεστοῦν τόν Διδάσκαλο, ἐπειδή ὅλοι γνώριζαν ὅτι Αὐτός ἀπεδοκίμαζε τούς συλλογισμούς ἐκείνους καί ἀντικαθιστοῦσε τίς ρόδινες ἐκεῖνες προσδοκίες μέ ἄλλες ἀντίστοιχες θλιβερές. Κι ὅμως χωρίς καμμιά ἀμφιβολία τώρα βρισκόταν στήν παραμονή ἀποφασιστικῶν γεγονότων. Τό κάθε τί ἔκανε τούς μαθητές νά πιστεύουν ὅτι ἀπό τήν μιά ὥς τήν ἄλλη μέρα ἡ θαυματουργική δύναμη τοῦ Διδασκάλου θά ἐξελισσόταν πλήρως, ἡ κατάσταση τῶν πραγμάτων θά ἄλλαζε ἐντελῶς καί ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ θά ἐγκαινιαζόταν φανερά. Ἀπό μερικά παράθυρα ἴσως διακρινόταν τό πολυτελές βασιλικό Ἀνάκτορο πού εἶχε κατασκευάσει ὁ Ἀρχέλαος καί μερικοί ἀπ’ ἐκείνους τούς ἔνθερμους θά συλλογιζόταν τήν ἐφήμερη καί σκοτεινή ἡγεμονία ἐκείνου τοῦ Τετράρχου ἀνταπαραβάλλοντας στήν σκέψη τους τήν μόνιμη καί ἔνδοξη βασιλεία πού ὁ Μεσσίας Ἰησοῦς θά ἐγκανίαζε σέ λίγες μέρες.

            Ὁ Ἰησοῦς ἄκουσε μέρος ἀπό τήν ψυθιριστή συνομιλία καί γιά τό ὑπόλοιπο κατάλαβε μόνος Του τήν κατάσταση τῆς ψυχῆς τῶν παρόντων γι’ αὐτό εἶπε τήν παραβολή τῶν ταλάντων.

            Στό πνεῦμα αὐτό πρέπει νά ἐντάξουμε καί τό ἐπεισόδιο μέ τό αἴτημα τῶν υἱῶν Ζεβαδαίου (Ματθαίου κ΄ 20-27-Μάρκου ι΄ 35-45). Ἐπίσης καί τό σχόλιο τοῦ ἀπόστολου Ἰούδα ὄχι τοῦ Ἰσκαριώτου (Ἰωάννου ιδ΄ 22).

Τό ζήτημα ἐπανῆλθε μετά τήν ἀνάσταση ὅταν καί πάλι οἱ μαθητές ἐπιμόνως Τόν ἐρώτησαν:

«Κύριε εἰ ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ ἀποκαθιστάνεις τήν βασιλείαν τῷ Ἰσραήλ» (Πράξεων α΄ 6)

Μέ τήν παραβολή ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ἀποκαθαίρει τήν σκέψη τῶν μαθητῶν Του ἀπό τίς ἐθνικομεσσιανικές ἀντιλήψεις ἀπό τίς ὁποῖες ἐπιράζοντο πολλοί :

Ὅτι δέν ἐπίκειται νά ἀναλάβει σύντομα ἐξουσία κοσμική. Ἀντίθετα τούς προσανατόλισε ὅτι θά ἀπουσιάσει.

Ὅτι οἱ ἐχθροί Του πού δέν ἐπιθυμοῦν νά λάβει ἐξουσία βασιλική καί πάντως πνευματική θά ἐργασθοῦν δραστήρια γιά νά τόν ἐμποδίσουν.

Ὅτι θά τούς ἀφήσει νά διαχειρισθοῦν τά χαρίσματά Του καί ὅτι θά κληθοῦν νά Τοῦ ἀποδώσουν τούς καρπούς δηλαδή τά ἀποτελέσματα αὐτῆς τῆς διαχειρίσεως

Ὅτι στό τέλος θά τιμωρηθοῦν καί ὅσοι θά ἐπιδιώξουν νά ἀκυρώσουν τό σχέδιό Του, ἀλλά καί ὅσοι δέν παρουσιάσουν καρπούς ἀπό τήν διαχείριση τῶν ταλάντων πού τούς ἐμπιστεύθηκε.

Ἀμέσως μετά τήν Ἀνάστασή Του ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός συνεπώς σ’ αὐτά πού δίδαξε μέ τήν παραβολή εἶπε στούς μαθητές Του:

«Ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς. πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. ᾿Αμήν» (Ματθαίου κη΄ 19)   

Δηλαδή : «Πηγαίνετε λοιπόν καί κάνετε μαθητές μου λα τά θνη, βαφτίζοντάς τους στό νομα το Πατρός καί το Υο καί το γίου Πνεύματος καί διδάξτε τους νά τηρον λες τίς ντολές πού σς δωσα. Κι γώ θά εμαι μαζί σας πάντα ς τή συντέλεια το κόσμου». μήν».

Ἔτσι οὐσιαστικά ἀπάντησε ὅτι καί ἐξουσία ἔλαβε καί τά χαρίσματα τοῦ ἁγίου Πνεύματος τούς μοίρασε καί ὅτι ἔπρεπε νά ἐργασθοῦν νά παρουσιάσουν τούς καρπούς τῆς ἀποστολῆς τους στίς χριστιανικές κοινότητες σ’ ὅλο τόν κόσμο.

 

«Δεῦτε πιστοί ἐπεργασώμεθα, προθύμως τῷ Δεσπότῃ· νέμει γάρ τοῖς δούλοις τόν πλοῦτον, καί ἀναλόγως ἕκαστον, πολυπλασιάσωμεν, τό τῆς χάριτος τάλαντον· ὁ μέν σοφίαν κομιείτω, δι’ ἔργων ἀγαθῶν· ὁ δέ λειτουργίαν, λαμπρότητος ἐπιτελείτω· κοινωνείτω δέ τοῦ λόγου, πιστός ἀμυήτῳ · καί σκορπιζέτω τόν πλοῦτον, πένησιν ἄλλος· οὕτω γάρ τό δάνειον, πολυπλασιάσομεν, καί ὡς οἰκονόμοι πιστοί τῆς χάριτος, δεσποτικῆς χαρᾶς ἀξιωθῶμεν· αὐτῆς ἡμᾶς καταξίωσον, Χριστέ ὁ Θεός, ὡς φιλάνθρωπος».

 

«Ἰδού σοι τό τάλαντος, ὁ Δεσπότης ἐμπιστεύει ψυχή μου· φόβῳ δέξαι τό χάρισμα, δάνεισαι τῷ δεδωκότι, διάδος πτωχοῖς, καί κτῆσαι φίλον τόν Κύριον· ἵνα στῇς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, ὅταν ἔλθῃ ἐν δόξῃ, καί ἀκούσῃς μακαρίας φωνῆς· Εἴσελθε δοῦλε, εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου. Αὐτῆς ἀξίωσόν με, Σωτήρ τόν πλανηθέντα, διά τό μέγα σου ἔλεος».

 

 

 

4. Ὁ Ἰουδαϊκός ἐθνικιστικός Μεσσιανισμός

Στήν ἑνότητα αὐτή διευκολύνει τήν κατανόηση αὐτῶν τῶν ὁμιλιῶν τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ νά ἀναφερθοῦμε στό κλῖμα πού εἶχε διαμορφωθεῖ σέ εὐρύτατα στρώματα τοῦ Ἰουδαϊκοῦ λαοῦ ἀπό τόν ἐθνικιστικό μεσσιανισμό τῶν Ἰουδαίων

Πηγή γιά τόν ἐθνικιστικό μεσσιανισμό ἀπετέλεσαν τά ἐξωβιβλικά κείμενα πού ἐγράφησαν ἄλλα ἀραμαϊκά, ἄλλα ἑβραϊκά καί ἄλλα ἑλληνικά καί ἀποκαλοῦνται Ἀπόκρυφα τά ὁποῖα ὅμως ἀσκοῦσαν μεγάλη ἐπίδραση στόν λαό τῶν Ἰουδαίων, τά ὁποῖα παρά ταῦτα ἐκράτησε ἐκτός τοῦ Ἰουδαϊκοῦ κανόνος ἡ Ραββινική Ἰουδαϊκή Σύνοδος τῆς Ἰαμνείας τοῦ 91 μ.Χ. καί ἡ Χριστιανική Ἐκκλησία οὐδέποτε κατέταξε στά βιβλία τοῦ Χριστιανικοῦ κανόνος.

Παραθέτουμε ἐν συνεχείᾳ κατάλογον τῶν ἔργων μέ τήν κατά προέγγισιν χρονολόγησιν τους, καθώς καί τόν προσδιορισμό τῆς γλώσσης, στήν ὁποία ἀρχικῶς ἐγράφησαν, ὥστε ἐξ ἀρχῆς ὁ ἀναγνώστης νά ἔχει μίαν ἐντελῶς γενικήν ἐποπτείαν τοῦ ὑλικοῦ αὐτοῦ:

Ι. Προερχόμενα ἐκ Παλαιστίνης

α΄. Ἐνώχ, ἀραμαϊστί, 200 π.Χ. καί ἑξῆς

β΄. Διαθῆκαι τῶν ΧΙΙ Πατριαρχῶν, ἑβραϊστί, 150-100 π.Χ.

γ΄. Ἰωβηλαῖα, ἀραμαϊστί, 150-100 π.Χ.

δ΄. Διαθήκη Ἰώβ, ἀραμαϊστί, περί τό 50 π.Χ.

ε΄. Ψαλμοί Σολομῶντος, ἑβραϊστί, περί τό 50 π.Χ.

στ΄. Μαρτύριον Ἡσαΐου, ἀραμαϊστί, α΄, αἰών μ.Χ.

ζ΄. Παραλειπόμενα τοῦ Ἱερεμίου, ἀραμαϊστί, α΄, αἰών μ.Χ.

η΄. Βίος Ἀδάμ καί Εὔας, ἀραμαϊστί, α΄, αἰών μ.Χ.

θ΄. Οἱ βίοι τῶν Προφητῶν, ἑβραϊστί, α΄, αἰών μ.Χ.

ι΄. Ἀνάληψις Μωϋσέως, ἀραμαϊστί, 6-30 μ.Χ.

ια΄. Ἀποκάλυψις Βαρούχ ἤ Συριακός Βαρούχ, ἀραμαϊστί, 70-120 μ.Χ.

ιβ΄. Ἀποκάλυψις Ἔσδρα, ἀραμαϊστί, 90-100 μ.Χ.

 

ΙΙ. Προερχόμενα ἐκ τῆς Διασπορᾶς

α΄.Ἐπιστολή τοῦ Ἀριστέα, ἑλληνιστί, περί τό 200 π.Χ.

β΄.Τά Σιβυλλικά Βιβλία (ΙΙΙ, ΙV καί V), ἑλληνιστί, β΄ αἰών π. Χ. – β΄ αἰών μ.Χ. 

γ΄. Ἀποκάλυψις Βαρούχ, ἑλληνιστί, β΄  αἰών μ.Χ.

δ΄. Ἀποκάλυψις Ἀβραάμ, ἑλληνιστί (;) περί τό 100 μ.Χ.

ε΄. Διαθήκη Ἀβραάμ, ἑλληνιστί (;) περί τό 100-150 μ.Χ.

στ΄. Σλαυονικός Ἐνώχ ἤ Ἐνώχ ΙΙ ἤ Βιβλίον τῶν Μυστικῶν τοῦ Ἐνώχ, α΄  μ.Χ. αἰών.

Καί τά μέν ἐκ Παλαιστίνης προερχόμενα συνδέονται κατά τό πλεῖστον πρός τήν θρησκευτικήν καί ἠθική ἀντίσταση τῶν Ἰουδαίων ἔναντι τῶν προσπαθειῶν τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τῆς Ρώμης νά τούς ἀφομοιώση. Τά κείμενα αὐτά, ὁσονδήποτε ποικίλο καί ἄν εἶναι ἐνίοτε τό περιεχόμενό τους, διαπερῶνται ἀπό τήν πίστη ὅτι ὁ Θεός τελικῶς θά δικαιώσῃ τόν πιστό καί δίκαιο λαό Του, θά τιμωρήσῃ τούς ἀδίκους καί ἀσεβεῖς. Τά ἐκ τῆς Διασπορᾶς προερχόμενα κείμενα εἶναι εἴτε προϊόντα τῆς ἰουδαϊκῆς προπαγάνδας μεταξύ τῶν ἐθνικῶν πρός διάδοση τῆς ἠθικῆς μονοθεΐας, εἴτε προϊόντα τῆς θρησκευτικῆς φαντασίας, σχετιζόμενα πρός τήν τύχη τῶν ἀτομικῶν ψυχῶν μετά θάνατο (Σάββα Ἀγουρίδη, Τά ἀπόκρυφα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τ. Α΄, Ἀθῆναι 1980)      

Ὁ παλαιστινιακός ’Ιουδαϊσμός δίδασκε στα ἔτη 200πχ. -100μ.Χ. ὅτι ἀναμένονταν νά συμβοῦν δύο ἄλλα μεγάλα γεγονότα: Ἡ ἔλευσις τοῦ Μεσσία καί τό δρᾶμα τῶν ἐσχάτων καιρῶν Συχνότατα τά δύο αὐτά γεγονότα, πού μόνα τους φαίνονταν χωριστά, ἑνώθηκαν καί ἀναμίχθηκαν μαζί καί παρουσίασαν ἀνεξάντλητη ὕλη στήν ἀπόκρυφη φιλολογία, πού ἄνθισε σέ κείνη τήν ἐποχή.

Στήν ποχή τοῦ ησοῦ ποστηρίζουν ὁμόφωνα τι ὁ Μεσαίας θά προέλθει πό τή φυλή τοῦ Δαυίδ, πως πεβεβαίωνε παλαιά παράδοσις. Συχνά τόν νομάζει «υό τοῦ νθρωπου», πως νομάσθηκε στόν Δανιήλ (ζ, 13). Ἄν τέσσερα μεγάλα βασίλεια τό ἕνα διαδέχθκε τό λλο στό παρελθόν κι λα διαδοχικά κατέρρευσαν, τό βασίλειο τοῦ Μεσσία, πού θά εναι τό πέμπτο, θά μείνῃ ώνιο (Δανιήλ Β). Ἄν στό παρελθόν τέσσερεις ρχοντες σάν τέσσερα μεγάλα θηρία, βγῆκαν πό τή θάλασσα καί ἕνα κέρατο τοῦ τετάρτου θηρίου (ντίοχος Δ΄ πιφανής) κατέσφαξέ τούς γίους το ψίστου, λες ατές ο χθρικές στό Θεό δυνάμεις θά καταστραφοῦν πό τόν να, πού εναι «σάν υός νθρώπου», πού δέχεται στόν ορανό κάθε δύναμη πό τόν «Παλαιόν τν μερῶν», καί κατέρχεται στή γῆ γιά νά καθιδρύσῃ ἔνδοξα τό θάνατό του βασίλειο, που θά βασιλεύσουν οἱ γιοι τοῦ ψίστου καί θά τιμηθοῦν πό λα τά θνη (Δανιήλ ζ). Μ’ ατα τά βασικά βιβλικά θέματα σχολοῦνται τά διάφορα πόκρυφα κείμενα, παρεμβάλλοντας πολλά λλα στοιχεα.

 Ἰδιαιτέρας σημασίας εναι κεῖνο τό μέρος τοϋ βιβλίου ταῦ νώχ χαρακτηριζόμενο σάν «βιβλίο τν παραβολῶν» (κεφ. 37-71) πού γράφηκε πιθανς κατά τό 80 π. Χ. Μεσσίας εναι κλεκτός τοῦ Θεοῦ καί κοντά στό Θεό τώρα κατοικεῖ. Τό ὄνομα τοῦ «υοῦ τοῦ νθρώπου» προφέρεται μπρός στόν Κύριο τν πνευμάτων (δηλ. Μεσσίας πάρχει πραγματικά μπρός στό Θεό), πρίν πλασθοῦν ὁ ἥλιος καί τά στρα. Αὐτός θά εναι βακτηρία τν δικαίων, φς τν θνων, μπρός σ’ αὐτόν θά προσπέσουν λα τά θνη (48, 2 καί συν) «ναπαύσεται π’ αὐτόν  τό πνεῦμα σοφίας καί τό πνεῦμα συνέσεως, τό πνεῦμα γνώσεως καί σχύος καί τό πνεῦμα τν ν δικαιοσύνῃ κεκοιμημένων» (49, 3. Πρβλ. σ. ια΄, 2). Αὐτός θά κρίνη λα τά θνη τιμωρώντας τούς καταπιεστές τν δικαίων. Μέ τόν ρχομό του θά ναστηθοῦν οἱ νεκροί (51, 1 καί συν. 62). Οὐρανός καί γῆ θά ἀλλάξουν καί οἱ δίκαιοι θά μείνουν μαζί του στήν αώνιο ζωή γενόμενοι οὐράνιοι γγελοι.

Λίγο μεταγενέστεροι τοῦ  νώχ εναι οἱ λεγόμενοι Ψαλμοί τοῦ Σο λομντος, πού θεωροϋν τόν Μεσσία μέ φς λιγώτερο οὐράνιο καί περισσότερο γήϊνο. Αὐτοί διαίτερα 17ος καί 18ος, κετεύουν τό Θεό νά στείλη στό σραήλ τόν «βασιλέα, υἱό Δαυΐδ», γιά νά βασιλεύση σ’ αὐτό, ποδουλώνοντας τούς ἀδίκους κυριάρχους, κκαθαρίζοντας τήν ερουσαλήμ πό τούς δωλολάτρες καί τρέποντας σέ φυγή τά θνη. Ἔπειτα πό ατά θά συναθροίση τό σραήλ, διοικώντας τό  ἐν εἰρήνῃ  καί δικαισύνῃ καί τότε λα τά θνη θά λθουν πό τά πέρατα τῆς γῆς νά θαυμάσουν τή δόξα τς ερουσαλήμ. Ατός εναι «μωμος» καί « Θεός θά τόν καταστήσῃ σχυρό τῇ νεργείᾳ  τοῦ γίου Πνεύματος».

Ἀνάλογες ἀντιλήψεις βρίσκονται στίς Διαθκες τν δώδεκα Πατριαρχῶν ρχν στό Δ΄ Ἔσδρα (κεφ. 13), στήν ποκάλυψι τοῦ Βαρούχ (39, 7 καί συνέχ. 70, 2 καί συνέχ.) κτλ.

Στά ἀπόκρυφα ατά συγγράμματα βρίσκονται τά γνωστά μεσσιανικά θέματα τν Προφητν, λλά προσαρμοζόμενα στίς διάφορες στορικές περιστάσεις καί πνευματικές τάσεις. θεωρητικός συγγραφεύς τοῦ νώχ τά μεταχειρίζεται γιά νά συνθέση τήν σχατολογικό-μυστική πραγματεία του. Φαρισαῖος συγγραφεύς τν Ψαλμν τοῦ Σολομντος, πού γράφει στήν ποχή τν τελευταίων σμοναίων τῆς παρακμς, ζητεῖ θνικοθρησκευτική ντεκδίκηση στήν κατάρρευση τοῦ Κράτους καί στερα πό τήν κατάκτηση τῆς ερουσαλημ πό τόν Πομπήϊο τό τος 63 π.Χ. Ἀπό τότε πράγματι, σκέπτονται πάντα περισσότερο τόν Μεσσία, σάν νά ἐθνικό κδικητή καί ἕνα πολιτικό κατακτητή. Ο ἴδιοι οἱ Ζηλωτές, πού ξεσηκώνονται καί διευθύνουν τήν παράδοξη ξέγερση τῶν τῶν 66-70 μ.Χ. νάντιον τῆς Ρώμης, δέν στηρίζονται σέ νθρώπινες λπίδες, λλά σέ κείνη τοῦ Μεσσία, κατανίκητου ρχηγοῦ, πού θά μφανιζόταν ξαφνικά γιά νά διασκορπίση τούς Ρωμαίους καί νά καθίση πειτα ἔνδοξος στό θρόνο τῆς ερουσαλήμ. Κάτι παρόμοιο φαίνεται νά σκεπτόταν κόμα καί μητέρα τν δύο μαθητν τοῦ Ἰησοῦ, ταν θελε νά ξασφαλίση στά παιδιά της τίς δύο καλύτερες θέσεις, μία πό τά ριστερά κι λλη πό τά δεξιά του (Ματθαίου κ. 21). Καί ὁ Ἀλεξανδρινός Φίλων (Περί νταμοιβν καί  ποινν 15-20) φαίνεται νά εχε συμμερισθῇ, τουλάχιστο μονομερς, τήν δέα τοῦ Μεσσία πολιτικοῦ κατακτητοῦ, χωρίς ὅμως νά φθάση στούς παραλογισμούς τοῦ Φλαβίου ωσήπου. Ατός, μέ τή δουλοπρέπειά του πρός τούς Ρωμαίους, βεβαίωσε τι οἱ ἑβραϊκές Γραφές, μιλώντας γιά τό μελλοντικό Μεσσία, ὑπαινίσσονταν τόν ατοκράτορα Βεσπασιανό (Ἰουδαϊκός Πόλεμος βιβλίο 6, §§312-313).