Ἡ Παναγία μας εἶναι γεμάτη ἀγάπη, στοργή καί τρυφερότητα μητρική. Ἕτοιμη νά ἀκούσει τόν πόνο, νά σπογγίσει τό δάκρυ, νά δώσει θεραπεία καί παρηγορία, γιατί «εἶναι πάντων θλιβομένων ἡ χαρά καί προστάτης». Θερμή εἶναι ἡ μεσιτεία της στόν Υἱό της γιά τίς ἀνάγκες καί τή σωτηρία τοῦ κόσμου. Καί ἡ μητρική της προστασία, πού σκέπαζε τό μικρό Ἰησοῦ της, σκεπάζει τό σύμπαν καί κάθε ἄνθρωπο. Εἶναι δέ τόσο μεγάλη ἡ παρρησία της ἐνώπιον τοῦ Υἱοῦ της, ἀπό τόν ὁποῖον εἶναι πάντοτε ἀχώριστη, γιατί «οὐδέν γάρ μέσον Μητρός καί Υἱοῦ» λέγει ὁ ἱερός Δαμασκηνός. «Καί ἐπειδή στήν οὐράνια ἐκκλησία, στήν «ἐκκλησία τῶν πρωτοτόκων» ἔχει τήν πρώτη θέση, ἡ μεσιτεία της γιά τήν ἐπίγεια ἐκκλησία πού εἶναι τό σῶμα τοῦ Υἱοῦ της, εἶναι διαρκής καί ἀκατάπαυστη». Ὁ Υἱός καί

Θεός της λοιπόν ἐκτός ἀπό τήν τιμή καί τή δόξα πού χάρισε στή μητέρα του, γιατί «ἡ τιμή καί ἡ δόξα τῆς Θεοτόκου ἔσωθεν ὁ τῆς κοιλίας καρπός», τήν ἀνέδειξε καί Μεσίτρια τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Καί πρεσβεύει ἀνάμεσα σ᾿ ὅλους τούς Ἁγίους, γιά τόν κόσμο καί «προΐσταται πρεσβεύουσα ὑπέρ ἡμῶν». Βασικό καί κύριο ἔργο της στόν οὐρανό, δίπλα στόν Υἱόν της εἶναι ἡ ἀκατάπαυστη «πρεσβεία», ἡ θερμή της ἱκεσία καί παράκληση, γιά τά παιδιά της πού ἄφησε στόν κόσμο. Εἶναι τό μεσιτευτικό καί πρεσβευτικό της ἔργο τόσο μεγάλο καί ἀποτελεσματικό, ὥστε κατορθώνει νά γκρεμίσει τό μεσότοιχο τῆς ἔχθρας καί νά ἑνώσει τά οὐράνια μέ τά ἐπίγεια, ὅπως ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Βασίλειος Σελευκείας. «Χαῖρε Κεχαριτωμένη, μεσιτεύουσα Θεῷ καί ἀνθρώποις, ἵνα τό μεσότοιχον ἀναιρεθῇ τῆς ἔχθρας, καί τῆς ἐπουρανίοις ἑνωθῇ τά ἑπίγεια».

Αὐτό τό ἐκφράζει πολύ χαρακτηριστικά ὁ ὕμνος τῆς Ἐκκλησίας μας, πού ἀναφέρεται στήν Θεοτόκο. «Τήν παγκόσμιον δόξαν, τήν ἐξ ἀνθρώπων σπαρεῖσαν, καί τόν Δεσπότην τεκοῦσαν, τήν ἐπουράνιον πύλην, ὑμνήσωμεν Μαρίαν τήν Παρθένον, τῶν Ἀσωμάτων τό ἆσμα, καί τῶν πιστῶν τό ἐγκαλλώπισμα· αὕτη γάρ ἀνεδείχθη οὐρανός καί ναός τῆς Θεότητος· αὕτη τό μεσότειχον τῆς ἔχθρας καθελοῦσα, εἰρήνην ἀντεισῆξε, καί τό βασίλειον ἠνέῳξε. Ταύτην οὖν κατέχοντες, τῆς πίστεως τήν ἄγκυραν, ὑπέρμαχον ἔχομεν, τόν ἐξ αὐτῆς τεχθέντα Κύριον. Θαρσείτω, τοίνυν, θαρσείτω λαός τοῦ Θεοῦ· καί γάρ αὐτός πολεμήσει τούς ἐχθρούς ὡς παντοδύναμος». Τή Δόξα ὅλου τοῦ κόσμου, πού γεννήθηκε ἀπό σπέρμα ἀνθρώπινο καί ἐγέννησε τόν Κυρίαρχο (ὅλου τοῦ σύμπαντος) τήν Πύλη τοῦ οὐρανοῦ, ἄς ὑμνήσωμε· Μαρία τήν παρθένο, (πού εἶναι) τό ἆσμα τῶν Ἀσωμάτων (Ἀγγέλων) καί τό κόσμημα τῶν πιστῶν· γιατί Αὐτή ἀξιώθηκε νά γίνει οὐρανός καί Ναός

τῆς θεότητος (ἐχώρησε στά σπλάχνα της κατά ἀπερίγραπτο τρόπο τό Θεό, τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστόν). Αὐτή ἀφοῦ γκρέμισε τό μεσότοιχο τῆς ἔχθρας (μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων) ἔφερε ἀντί αὐτοῦ (τοῦ μεσότοιχου τῆς ἔχθρας)τήν εἰρήνη καί ἄνοιξε τή Βασιλεία (τοῦ Θεοῦ, τόν Παράδεισο). Αὐτή τήν Ἄγκυρα τῆς Πίστεως, ἐάν κρᾶταμε, θά ἔχωμε ὑπερασπιστή (Παντοδύναμο) τόν Κύριο πού γεννήθηκε ἀπ᾿ Αὐτή (τή Θεοτόκο). Ἄς ἔχουν λοιπόν θάρρος, ἄς ἔχουν θάρρος οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ. Γιατί Αὐτός (ὁ Θεός) θά πολεμήσει τούς ἐχθρούς μας σάν Παντοδύναμος (πού εἶναι)].

Ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί γνωρίζουμε πολύ καλά τά ἀποτελέσματα αὐτῆς τῆς πρεσβευτικῆς προσευχῆς τῆς Μητέρας μας, γι᾿ αὐτό καί τήν ἀποκαλοῦμε «Μεσίτρια». Εἶναι χαρακτηριστικός ὁ ὕμνος τοῦ δεκαπενταυγούστου. «Καί σέ μεσίτριαν ἔχω πρός τόν φιλάνθρωπον Θεόν, μή μοῦ ἐλέγξει τάς πράξεις ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων. Παρακαλῶ σε Παρθένε, βοήθησόν μοι ἐν τάχει» Καί ἀκόμη κατά τήν θεία Λειτουργία παρακαλοῦμε τόν Υἱό Της καί Σωτῆρα μας Χριστό, νά μᾶς σώσει δεχόμενος τίς πρεσβεῖες τῆς Μητέρας του. «Ταῖς πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, Σῶτερ, σῶσον ἡμᾶς».

Συγκινητικά εἶναι ἐπίσης, ὅσα ἀναφέρονται στήν προσευχή πού τῆς ἀπευθύνομε στήν καθημερινή μας ἀκολουθία στό ἀπόδειπνο: Ἡ τῶν ἀπηλπισμένων μόνη ἐλπίς, καί τῶν πολεμουμένων βοήθεια, ἡ ἑτοίμη ἀντίληψις τῶν εἰς σέ προστρεχόντων, καί πάντων τῶν Χριστιανῶν τό καταφύγιον».

Πιστεύουμε ἀκόμη, ὅτι εἶναι ἀκούραστη καί ἀμετάθετη ἀπ᾿ αὐτό τό σωτήριο, μητρικό της πρεσβευτικό ἔργο. Αὐτό τῆς ἐκφράζει ἡ ἐκκλησία μας, ὅταν ψάλλει στήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεώς της. «Τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον καί προστασίαις ἀμετάθετον ἐλπίδα». Αὐτό ἐπίσης ἐκφράζει καί ὁ Ἠλίας Μηνιάτης στίς Θεομητορικές του Διδαχές. «Ὅταν μεσιτεύῃ πρός τόν Θεόν διά τούς Χριστιανούς, λέγει, αὐτή μεσιτεύει πρός τόν Υἱόν της διά τούς υἱούς της. Λοιπόν παρακαλεῖ τόν Θεόν μέ τόσην παρρησίαν, ὅσην πρέπει νά ἔχῃ ἡ Μήτηρ πρός τόν Υἱόν. Καί παρακαλεῖ διά τούς χριστιανούς μέ τόσην ἀγάπην, ὅσην πρέπει νά ἔχωσιν οἱ υἱοί ἀπό τήν μητέρα. Ἀλλά ἡ παρρησία, ἀλλά ἡ ἀγάπη τοιαύτης μητρός εἶναι ἄπειρος. Τί δύναται ποτέ νά ζητήση, καί νά μή λάβῃ ἀπό τοιοῦτον Υἱόν; Τί δυνάμεθα ἡμεῖς νά ζητήσωμεν, καί νά μή λάβωμεν ἀπό τοιαύτην Μητέρα;». Καί συνεχίζει: «Ὀρφανοί, ὁποῦ ἐστερήθητε ἀπό τούς γονεῖς σας· ξένοι, ὁποῦ ἐχάσατε τήν πατρίδα σας ἄρρωστοι, τεθλιμμένοι, σκλαβωμένοι, ἁμαρτωλοί, μή λυπεῖσθε. Ἐσεῖς ἔχετε μητέρα τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ. Μητέρα ὁποῦ σᾶς κυβερνᾶ εἰς τήν ὀρφανίαν σας, ὅπου σᾶς σκέπει εἰς τήν ξενιτείαν σας, ὁποῦ σᾶς τρέφει εἰς τήν πτωχείαν σας, ὁποῦ σᾶς δίδει τήν ἰατρείαν εἰς τά πάθη, εἰς τάς θλίψεις τήν παρηγορίαν, εἰς ταῖς σκλαβίαις τήν ἐλευθερίαν, εἰς τάς ἁμαρτίας τήν συγχώρησιν. Μή λυπεῖσθε, ἐσεῖς ἔχετε μητέρα τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ. Γεωργοί, ὁποῦ δουλεύετε τήν γῆν, τήν Παρθένον ἐπικαλεῖσθε, νά ἔχετε εὐλογία καρποφορίας εἰς τούς κόπους σας. Νέοι, ὁποῦ σπουδάζετε εἰς τά σχολεῖα, τήν Παρθένον ἐπικαλεῖσθε, νά ἔχετε φῶς γνώσεως εἰς τήν σπουδήν σας. Ἱερεῖς καί λαϊκοί, ἄνδρες καί γυναῖκες, τήν Παρθένον ἐπικαλεῖσθε εἰς ὅλαις ταῖς ἀνάγκαις, καί σωματικαῖς καί ψυχικαῖς, νά τήν ἔχετε προστάτιν εἰς ταύτην τήν ζωήν, προστάτιν ἐν ὥρα θανάτου, μεσίτην ἐν

ἡμέρα κρίσεως. Χριστιανοί, μικροί καί μεγάλοι, ὅσοι λατρεύετε καί προσκυνεῖτε τό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ, τιμᾶτε καί εὐλαβεῖσθε τό ὄνομα τῆς Παρθένου Μαρίας, τῆς Μητρός τοῦ Ἰησοῦ καί Μητρός ἡμῶν. Ἰησοῦς καί Μαρία ἄς εἶναι τυπωμένα μέσα εἰς τήν καρδίαν σας, Ἰησοῦς καί Μαρία ἄς μή λείπη ἀπό τό στόμα σας. Ἰησοῦς καί Μαρία ἄς εἶναι ἡ ἀρχή καί τό τέλος τῶν προσευχῶν σας. Τό ὄνομα Ἰησοῦς καί Μαρία, ἄς εἶναι τά πρῶτα λόγια τῆς αὐγῆς, τά ὕστερα τῆς ἑσπέρας, μέ τοῦτα σφαλίζετε εἰς ὕπνον τά μάτια σας, μέ τοῦτα πάλιν ἀνοίγετε τήν Ἐκκλησίαν, μέ τοῦτα ἀρχινᾶτε καί τελειώνετε πᾶσαν ὑπόθεσιν, διά νά ἀξιωθῆτε τήν ὥραν, ὁποῦ μέλλετε νά παραδώσετε τό πνεῦμα, νά ἔχετε ἀπό τό ἕνα μέρος τόν Ἰησοῦν, ἀπό τό ἄλλο τήν Μαρίαν, καί ὁμοῦ μέ τόν Ἰησοῦ, καί μέ τήν Μαρίαν, νά συνδοξάζεσθε εἰς τήν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν».

Ἡ Παναγία εἶναι λοιπόν ἡ ἐλπίδα μας, τό καταφύγιό μας καί προσφέρει τά αἰώνια ἀγαθά στόν κόσμο. Καί μέ τή δική της πρεσβεία οἱ ἄγγελοι καί οἱ ἄνθρωποι δέχονται τή χάρη. «Καμμία δωρεά δέν ἔγινε δεκτή στήν ἐκκλησία χωρίς τή συνδρομή τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία εἶναι προοίμιο τῆς θριαμβεύουσας Ἐκκλησίας», λέγει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς.

«Ἁγίασμα» τοῦ κόσμου, «βάτος φλεγομένη» καί «Δεομένη», ἡ Παρθένος εἰκονίζει τήν διακονίαν τῆς προσευχῆς, τό χάρισμα τῆς μεσιτείας. Ἡ εἰκόνα τῆς δεήσεως, τῆς Μεσίτριας, ἐκφράζει τήν προσευχή τῆς Ἐκκλησίας καί τή μεσιτεία τῆς εὐσπλαχνίας. Γιά τοῦτο καί ἡ Εἰκόνα αὐτή σημαίνει βαθύτερα τούς γάμους τοῦ Ἀρνίου μέ τήν Ἐκκλησία καί μέ κάθε χριστιανική ψυχή».

Ὁ Ἠλίας Μηνιάτης γεμάτος ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό, γεμάτος θαυμασμό καί εὐγνωμοσύνη γιά τήν μεσιτεία, τήν προστασία καί τήν σκέπη τῆς Παναγίας μας ἀναφέρει πάλι στίς Θεομητορικές του Διδαχές: «Δέν ἠξεύρετε, Χριστιανοί, ποία εἶναι τῶν ἀπελπισμένων ἡ ἐλπίς; Ποία εἶναι τῶν ἁμαρτωλῶν ἡ καταφυγή; Ποία εἶναι τῶν Χριστιανῶν ἡ Μητέρα; Μαρία, ἡ Πάναγνος Δέσποινα». Καί πιό κάτω σημειώνει: «Ὁ Θεός παρακαλεσμένος ἀπό τήν Παναγίαν Παρθένον, πάντα τήν εἰσακούει. Αὐτός εἶναι Υἱός της, ἐκείνη εἶναι Μητέρα του. Καί νά κάνῃ ὁ Υἱός τό ζήτημα τῆς Μητρός του, τοῦτο δέν εἶναι χάρις, εἶναι χρέος  φυσικόν. “Παρέστη ἡ Βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου”. Ἤγουν πῶς ἐπάνω ἀπό ὅλους τούς χορούς τῶν Ἁγίων, καί Μακαρίων, ἐπάνω ἀπό ὅλα τά τάγματα τῶν Ἀγγέλων, τῶν Ἀρχαγγέλων, τῶν Χερουβίμ, καί τῶν Σεραφίμ, τήν ἔβαλε νά καθίσῃ εἰς τά δεξιά του, εἰς τόν θρόνον τῆς Βασιλευούσης Θεότητος».

Ἐκεῖ λοιπόν φαίνεται νά τῆς λέγῃ. «Αἴτησαι, μῆτερ ἐμή, ὅτι οὐκ ἀποστρέψω σε», τουτέστι Μητέρα μου ἐκλελεγμένη ἐκ πασῶν τῶν γενεῶν, εὐλογημένη ἀνάμεσα εἰς ὅλαις ταῖς ἄλλαις γυναῖκες, καθώς ἐστάθης κεχαριτωμένη πλήρης χάριτος εἰς τήν γῆν, ἔτσι τώρα εἶσαι δεδοξασμένη πλήρης δόξης εἰς τόν Παράδεισον. Ἐσύ εἶσαι Μήτηρ, ἐγώ εἶμαι Υἱός , δίκαιον εἶναι νά τιμᾷ ὁ Υἱός τήν Μητέρα. Δίκαιον εἶναι νά συμβασιλεύῃ ἡ Μήτηρ μέ τόν Υἱόν. Κάθου ἐκ δεξιῶν μου, καί βασίλευε ἐν οὐρανῷ, καί ἐπί τῆς γῆς, καί ἄς σε προσκυνοῦσιν οἱ Ἄγγελοι καί οἱ ἄνθρωποι ὡς Βασίλισσαν Θεοῦ Μητέρα. Εἶμαι Θεός, εἶμαι Υἱός. Ὡς Θεός, σοῦ χαρίζω τήν δόξαν μου, ὡς Υἱός σοῦ δίδω τήν καρδία μου. Ζήτησε, λοιπόν, Μῆτερ ἐμή ὅ,τι θέλεις, καί ἐγώ θά κάνω τό θέλημά σου, διά νά γνωρίσῃ ὁ κόσμος, ποῖον ἐσύ ἔχεις Υἱόν, καί ποίαν ἐγώ ἔχω Μητέρα ἀληθινά. Καί τέτοιας λογῆς νά σέ

μακαρίζωσι πᾶσαι αἱ γενεαί. «Αἴτησαι, Μῆτερ ἐμή» Ζήτησε τήν ὑγείαν Ἐκείνου τοῦ ἀρρωστημένου. Ζήτησε τήν ἐλευθερίαν ἐκείνου τοῦ αἰχμαλώτου. Ζήτησε τήν βοήθειαν ἐκείνου τοῦ πτωχοῦ. Ζήτησε τόν σωσμόν ἐκείνου τοῦ ταξιδάρη, ὅπου κινδυνεύει εἰς τήν θάλασσαν. Μόνον τό ὄνομά σου νά ἐπικαλεσθῇ ὁ ἄρρωστος, ἄς ὑγιαίνῃ. Ὁ αἰχμάλωτος, ἄς ἐλευθερωθῆ. Ὁ πτωχός ἄς κυβερνηθῆ. Ὁ θαλασσοπόρος, ἄς φυλαχθῆ. Ἄς γένῃ τό ζήτημά τους, μόνο διά μεσιτείας σου, τῆς Μητρός μου.«Αἴτησαι, Μῆτερ ἐμή». Θέλεις νά εἶναι φυλαγμένη ἀπό πείναν, ἀπό θανατικόν, ἀπό πόλεμον, καί ἀπό παντοίων ἐχθρῶν, ὁρατῶν καί ἀοράτων, ἐκείνη ἡ πόλις; Ἐκείνη ἡ χώρα; Ἄς εἶναι. Ἀλλά θέλεις ἀκόμη ἐκεῖνος ὁ ἁμαρτωλός νά ἐπιστρέψει εἰς μετάνοιαν; νά ἔλθῃ εἰς σωτηρίαν; Ἄς γένῃ τό θέλημα τῆς Μητρός. Εἶμαι Θεός, εἶμαι Υἱός. Ὡς θέλῃς δύναμαι νά κάμω ὅλα διά τήν ἀγάπην τῆς μητρός……Χριστιανέ ἄς μή παρακαλῇ τινάς ἄλλος δι᾿ ἐσέ. Ἄν ἐκείνη μοναχή παρακαλέσῃ εἰσακούεται, διατί εἶναι Μήτηρ. «Πολλά, πολλά ἰσχύει δέησις Μητρός πρός εὐμένειαν Δεσπότου»……Δέν ἠξεύρεις, Χριστιανέ, πῶς ἕνα δάκρυον τῆς Μητρός, ἐκείνης τῆς κεχαριτωμένης Μητρός, πολλάς ἁμαρτίας ἐξαλείφει; Μία της μεσιτεία, ἕνας λόγος, ἕνα νεῦμα ἔχει δύναμη νά ἀλλάξῃ ὅλην τήν θείαν ἀγανάκτησιν εἰς ἔλεος καί εὐσπλαχνίαν. Δράμε μόνον εἰς τήν σκέπην της, παρακάλεσαι τήν βοήθειάν της, ἔλπισον εἰς τήν προστασίαν της. Καί ἄς εἶσαι βέβαιος, πῶς ἄν κρατῆσαι ἀπό τέτοιαν ἄγκυραν, δέν θέλεις χαθῇ».

Καί τελειώνει μέ μιά ἱκετήρια προσευχή πού εἶναι ξέχειλη ἀπό αὐθορμητισμό καί ἐλπίδα: «Ἐλπίδα μου, καταφυγή μου Μητέρα μου, δέξου τόν οἰκέτην σου, φύλαξαι τόν δοῦλον σου, εὐσπλαχνίσου τό τέκνο σου. Μίαν μεσιτείαν, ἕνα λόγον, ἕνα νεῦμα νά κάμῃς πρός τόν Υἱόν σου δι᾿ ἐμέ, ἐγώ εἶμαι σωσμένος. Μαρία ὅποιος εἰς ἐσέ ἐλπίζει, ἀδύνατον εἶναι νά χαθῇ».

Καί ἡ Ἐκκλησία μας ἐκφράζοντας τήν ἐλπίδα τῆς προστασίας καί τῆς μεσιτείας τῆς Παναγίας μας ψάλλει: «Οὐδείς προστρέχων ἐπί σοί κατησχυμένος ἀπό σοῦ ἐκπορεύεται, Ἁγνή Παρθένε Θεοτόκε, ἀλλ᾿ αἰτεῖται τήν χάριν καί λαμβάνει τό δώρημα πρός τό συμφέρον τῆς αἰτήσεως».

Ἀλλά καί τό πρεσβευτικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας Μητέρας μας θά μπορούσαμε νά ποῦμε πώς εἶναι ἴδιο μ᾿ ἐκεῖνο τῆς Παναγίας Μητέρας μας. Ἡ Ἐκκλησία προσεύχεται θερμά γιά τίς ἀνάγκες καί τά προβλήματα τοῦ κόσμου καί εἶναι ἕτοιμη πάντοτε νά χαρίσει μέ τά μυστήριά της τήν ψυχική καί σωματική ὑγεία στόν ἄνθρωπο. Ἡ προσευχή τῆς Ἐκκλησίας σκεπάζει τόν κόσμο καί ἰδιαίτερα στή θεία Λειτουργία. Ὁ ἀπολογητής Ἀριστείδης γράφει στήν δέκατη ἔκτη ἀπολογία του τά ἑξῆς: «Δέν ὑπάρχει καμμιά ἀμφιβολία γιά μένα, πῶς χάρη στή μεσολάβηση καί τήν προσευχή τῶν χριστιανῶν ὑπάρχει ὁ κόσμος. Γιατί ἐπειδή οἱ χριστιανοί κάνουν γνωστές τίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ σέ μᾶς, ἐξ αἰτίας τους ἀπορρέουν ὅσα ὡραῖα καί καλά ὑπάρχουν στόν κόσμο.»

«Ἡ λειτουργική προσευχή κάνει τόν κόσμο νά ἀναπνέει καί τοῦ ξαναδίνει κυριολεκτικά πνοή. Χάρη στήν Ἐκκλησία καί στήν λειτουργική της προσευχή, ὁ ἄνθρωπος, ὁ κόσμος ἐξακολουθεῖ νά ἔχει σκοπό καί ἕνα ὀντολογικό ἀγκυροβόλιο, δηλαδή τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ἡ λειτουργική προσευχή συνάγει ἑκάτερον πρός τήν ἁρμονίαν αὐτοῦ, τά μέλη τοῦ ἐξαρθρωμένου σώματος τοῦ πρώτου Ἀδάμ, μέσα στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Φρουρός τοῦ κόσμου ἡ λειτουργική προσευχή, προετοιμάζει τήν τελική του μεταμόρφωση, ὅταν ὁ θάνατος ὁριστικά θά νεκρωθεῖ καί ὁ κόσμος ὅλος, μέσα ἀπό τήν κολυμβήθρα τοῦ Βαπτίσματος, τή μήτρα τῆς Ἐκκλησίας, θά γεννηθεῖ στή Βασιλεία τῆς ζωῆς. Κάθε

Κυριακή, πού εἶναι σύμβολο καί φανέρωση τῆς ὄγδοης ἡμέρας —κάθε ἀπαγγελία τῆς Κυριακῆς προσευχῆς —ἐλθέτω ἡ Βασιλεία Σου— κάθε εὐχαριστία, κάθε ἐπίκληση, εἶναι μία ἱκεσία γιά τόν ἄμεσο ἐρχομό τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ» στόν ταραγμένο κόσμο μας.

Τόν ἱκετευτικό χαρακτῆρα τῆς λειτουργικῆς προσευχῆς γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ κόσμου ἐκφράζει ἡ «ἱκετήρια δέηση» τοῦ Μ. Βασιλείου, πού γίνεται ἀπό τόν ἱερέα μετά τήν ἐπίκληση καί τόν καθαγιασμό τῶν Τιμίων Δώρων. «Μνήσθητι, Κύριε, τοῦ περιεστῶτος λαοῦ καί τῶν δι᾿ εὐλόγους αἰτίας ἀπολειφθέντων καί ἐλέησον αὐτούς καί ἡμᾶς, κατά τό πλῆθος τοῦ ἐλέους σου. Τά ταμεῖα αὐτῶν ἔμπλησον παντός ἀγαθοῦ· τάς συζυγίας αὐτῶν ἐν εἰρήνῃ καί ὁμονοίᾳ διατήρησον· τά νήπια ἔκθρεψον· τή νεότητα παιδαγώγησον· τό γῆρας περικράτησον· τούς ὀλιγοψύχους παραμύθησαι· τούς ἐσκορπισμένους ἐπισυνάγαγε· τούς πεπλανημένους ἐπανάγαγε καί σύναψον τῇ ἁγίᾳ σου καθολικῇ καί ἀποστολικῇ Ἐκκλησία. Τούς ὀχλουμένους ὑπό πνευμάτων ἀκαθάρτων ἐλευθέρωσον· τοῖς πλέουσι σύμπλευσον· τοῖς ὁδοιποροῦσι συνόδευσον· χηρῶν πρόστηθι· ὀρφανῶν ὑπεράσπισον· αἰχμαλώτους ρῦσαι· νοσοῦντας ἴασαι. Τῶν ἐν βήμασι καί μετάλλοις καί ἐξορίαις καί πικραῖς δουλείαις καί πάσῃ θλίψει καί ἀνάγκῃ καί περιστάσει ὄντων μνημόνευσον, ὁ Θεός, καί πάντων τῶν δεομένων τῆς μεγάλης σου εὐσπλαχνίας· καί τῶν ἀγαπώντων ἡμᾶς καί τῶν μισούντων καί τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν (καί αὐτούς οἱ ὁποῖοι παράγγειλαν σέ μᾶς τούς ἀναξίους) τοῖς ἀναξίοις εὔχεσθαι ὑπέρ αὐτῶν. Καί παντός τοῦ λαοῦ σου μνήσθητι, Κύριε ὁ Θεός ἡμῶν, καί ἐπί πάντας ἔκχεον τό πλούσιόν σου ἔλεος, πᾶσι παρέχων τά πρός σωτηρίαν αἰτήματα. Καί ὧν

ἡμεῖς οὐκ ἐμνημονεύσαμεν δι᾿ ἄγνοιαν ἤ λήθην ἤ πλῆθος ὀνομάτων, αὐτός μνημόνευσον, ὁ Θεός, ὁ εἰδώς (ὁ ὁποῖος γνωρίζεις) ἑκάστου τήν ἡλικίαν καί τήν προσηγορίαν, ὁ εἰδώς ἕκαστον ἐκ κοιλίαις μητρός αὐτοῦ. Σύ γάρ εἶ, Κύριε, ἡ βοήθεια τῶν ἀβοηθήτων, ἡ ἐλπίς τῶν ἀπηλπισμένων, ὁ τῶν χειμαζομένων σωτήρ, ὁ τῶν πλεόντων λιμήν, ὁ τῶν νοσούντων ἰατρός. Αὐτός τοῖς πᾶσι τά πάντα γενοῦ, ὁ εἰδώς ἕκαστον καί τό αἴτημα αὐτοῦ, οἶκον καί τήν χρείαν (ἀνάγκη) αὐτοῦ. Ρῦσαι (σῶσε) Κύριε, τήν πόλιν ταύτην καί πᾶσαν πόλιν καί χώραν, ἀπό λιμοῦ (πείνα), λοιμοῦ (ἐπιδημία), σεισμοῦ, καταποντισμοῦ, πυρός, μαχαίρας, ἐπιδρομῆς ἀλλοφύλων καί ἐμφυλίου πολέμου».

Ἡ ἱκετήρια αὐτή δέηση τοῦ Μ. Βασιλείου, φανερώνει, ὅτι ἡ λειτουργική προσευχή δέν ἔχει μόνο οὐράνιο καί μυσταγωγικό χαρακτήρα, ἀλλά καί ἀνθρώπινο, ἐπίγειο. Γιατί ἀντιμετωπίζει μέ στοργή καί ἀγάπη τίς ὑλικές καί βιολογικές ἀνάγκες τοῦ ἀτόμου, τῆς οἰκογένειας, τῆς πολιτείας καί ὁλόκληρης τῆς κοινωνίας. Καί αὐτό γίνεται ἐπειδή ἡ Ἐκκλησία ἐνδιαφέρεται, πονάει καί προσεύχεται, γιά ὅλα τά προβλήματα τοῦ κόσμου, γιά ὅλα τά μεγάλα καί κρίσιμα θέματα τῆς ζωῆς. Γιά τήν εἰρήνη, γιά τήν ἑνότητα, γιά τήν ἀπομάκρυνση τῆς βίας, τοῦ πολέμου, τῆς ἀδικίας, γιά τούς δοκιμασμένους, τούς φτωχούς, τούς ἀρρώστους, τούς ταξιδεύοντες, τούς γέροντες, τά ὀρφανά, τούς ἀδύνατους, γιά τήν καρποφορία τῆς γῆς, γιά καιρόν εἰρηνικόν, γιά ζῶντες καί τεθνεῶτες. Ἔτσι στή Θεία Λειτουργία γίνεται μία ἀναφορά ὅλου τοῦ κόσμου καί τῆς ζωῆς του στό Θεό.

Τό ἱκετευτικό καί πρεσβευτικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀτελείωτο, ὅπως ἀτελείωτο εἶναι καί τό μεσιτευτικό ἔργο τῆς Παναγίας μας. Καί δέν θά μποροῦσε νά γίνει διαφορετικά ἀφοῦ τό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας συνάπτεται μ᾿ ἐκεῖνο τῆς Παναγίας. Εἶναι χαρακτηριστικά τά λόγια πού ἀναφέρονται στή θεία Λειτουργία τοῦ Ἰακώβου του ἀδελφοθέου. «Ὁ γάρ λαός σου καί ἡ Ἐκκλησία σου ἱκετεύσουσί σε».

Χαρακτηριστικός εἶναι ἐπίσης καί ὁ ὕμνος τῆς Ἐκκλησίας μας πού παρακαλεῖ καί ἱκετεύει τόν Σωτῆρα Χριστό, νά στηρίξει, νά σώσει καί νά εἰρηνεύσει τόν κόσμο. «Ὁ τεχθείς ἐκ Παρθένου, τήν πίστιν στήριξον, τά ἔθνη πράϋνον, καί τόν κόσμον εἰρήνευσον, ὡς φιλάνθρωπος». (Θεοτοκίον ὀκτωήχου· ἦχος δ´). Καί σέ ἄλλο ὕμνο, «Κύριε, οἱ Ἅγιοί σου τό θράσος καί τήν πλάνην τοῦ Διαβόλου κατήργησαν· αὐτῶν ταῖς ἱκεσίαις, ὡς Παντοδύναμος Θεός τῷ κόσμῳ τήν εἰρήνην κατάπεμψον, καί ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τό μέγα ἔλεος». (Στιχηρόν ὀκτωήχου· ἦχος πλαγ. α´).

Οἱ παρακλητικοί κανόνες ἐπίσης εἶναι ταυτόχρονη ἱκεσία Ἐκκλησίας καί Παναγίας γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου, ἀφοῦ ἡ Παναγία ταυτίζεται μέ τήν Ἐκκλησία. Ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος εἶναι ταυτόχρονη δέηση Ἐκκλησίας καί Παναγίας στό Σωτῆρα μας καί Υἱό της, γιά τήν εἰρήνη καί τή σωτηρία τοῦ κόσμου. Ἀλλά αὐτό ἐκφράζουν καί οἱ ἀκολουθίες τῶν ὡρῶν, τοῦ ἀποδείπνου, τοῦ μεσονυκτικοῦ, τοῦ ὄρθρου, τοῦ ἑσπερινοῦ. Ἡ συνεχής καί ἀδιάκοπη προσευχή τῶν μοναχῶν, πού παρακαλοῦν καί ἱκετεύουν νύχτα καί μέρα γιά νά βρεῖ ὁ ἄνθρωπος, ὁ κόσμος, τόν πραγματικό του προορισμό, αὐτό ἐκφράζει. Νά ὑπάρχει εἰρήνη, γαλήνη, ἀγάπη καί ἑνότητα στόν κόσμο. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε, πώς ἡ Ἐκκλησία ὁλόκληρο τό

εἰκοσιτετράωρο σκεπάζει τόν κόσμο μέ τήν θερμή ἱκετευτική της προσευχή καί δέεται ἀδιάκοπα γιά τά παιδιά της, γιά τά προβλήματά τους, γιά τόν κόσμο, γιά τήν κτίση ὁλόκληρη.

Ἐκεῖ ὅμως πού κατ᾿ ἐξοχήν κορυφώνεαι τό πρεσβευτικό καί μεσιτευτικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Καί ἡ μέν Παναγία κυοφορεῖ τό Λόγο καί αἰσθάνεται στά σπλάχνα της νά χτυπᾶ ἡ θεϊκή καρδιά, ἡ δέ Ἐκκλησία κατέχει «ὅλη τή θεϊκή καρδιά», ἀναφέρει ὁ Νικόλαος Καβάσιλας. Σ᾿ αὐτή τή θεϊκή καρδιά μέ τή λειτουργική καί μεσιτευτική προσευχή, ἐγκεντριζώμαστε ὡς τά βάθη τῆς σωματικῆς μας ὕπαρξης, κάθε φορά πού συμμετέχουμε στό ποτήρι τῆς ζωῆς. «Τότε ἕνα καί τό ἴδιο θεοποιό αἷμα κυκλοφέρνει ἀπό τή μιά καρδιά στήν ἄλλη, περνώντας μέσα ἀπό τήν καρδιά τοῦ Κυρίου, ἀρδεύοντας μυστικά τά ὄντα καί τά πράγματα. Γιατί τό σύμπαν εἶναι μέσα στόν ἄνθρωπο».

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος παίρνει μέσα του τό Χριστό μέ τή συμμετοχή του στή θεία Εὐχαριστία, τότε ἔχει μέσα του τήν Ἐκκλησία. Τότε, πραγματοποιεῖται τό ἱκετευτικό της ἔργο γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καί τήν ἑνότητα τοῦ κόσμου. Εἶναι πολύ χαρακτηριστικά ὅσα ἀναφέρει γιά τό θέμα αὐτό ὁ καθηγητής Μάρκος Σιώτης. «Ἡ μεταξύ τῶν συνερχομένων ἐπί τό αὐτό συναπτομένη συγγένεια εἶναι οὐσιαστική, καθ᾿ ὅσον αὕτη ἀπό ἁπλῆς συγγενείας πίστεως καί τῆς συγγενείας ἐκείνης τῆς διά τοῦ βαπτίσματος «υἱοθεσίας», ἀποβαίνει διά τῆς θείας μεταλήψεως συγγένεια αἵματος…… Εἰς τήν συγγένειαν ταύτην ἔγκειται ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ καί τό ἀκατάλυτον ταύτης. Διά ταῦτα ἡ ὑπό τῶν πιστῶν μετάληψις τοῦ Μυστηρίου ἀποτελεῖ τήν θετικωτέραν ἔκφρασιν τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας».

Αὐτή τήν ἑνότητα τῶν πιστῶν μεταξύ τους καί μέ τό Χριστό μέσα ἀπό τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας καί τῆς πρεσβευτικῆς προσευχῆς τῆς Ἐκκλησίας γιά τήν ἑνότητα τῶν πάντων, τονίζει ἰδιαίτερα ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. «Ἐννόησον ποίαν ἐτιμήθης τιμήν· ποίας ἀπολαύεις τραπέζης. Ὅπερ ἄγγελοι βλέποντες φρίττουσι, καί οὐδέ ἀναβλέψαι τολμῶσιν ἀδεῶς διά τήν ἐκεῖθεν φερομένην ἀστραπήν. Τούτῳ ἡμεῖς τρεφόμεθα, τούτῳ ἀναφυρόμεθα, καί γεγόναμεν ἡμεῖς Χριστοῦ σῶμα ἕν καί σάρξ μία». [Κατενόησε μέ ποιά τιμή ἔχεις τιμηθεῖ· σέ τί τραπέζι κάθεσαι καί ἀπολαμβάνεις. Αὐτό πού ἀπολαμβάνεις ἐσύ οἱ ἄγγελοι φρίττουν μόνο πού τό βλέπουν καί χωρίς φόβο δέν μποροῦν νά τό ξαναδοῦν, ἐπειδή λάμπει σάν ἀστραπή. Μ᾿ αὐτό (τό σῶμα) ἐμεῖς τρεφόμαστε, μ᾿ αὐτό ἀναμειγνυόμαστε καί ἔχουμε γίνει ἐμεῖς ἕνα σῶμα Χριστοῦ καί μία σάρκα].

«Ἔτσι τό ἅγιο σῶμα καί αἷμα τοῦ Λυτρωτῆ, αὐτό πού φανερώνεται στή θεία Εὐχαριστία καί ἁγιάζεται δι᾿ αὐτῆς καί μεταδίδεται», ἀρδεύει τίς ψυχές αὐτῶν πού μετέχουν, τίς ἁγιάζει καί τίς ὁδηγεῖ στήν ἑνότητα τῆς ἀγάπης, μέσα στήν Ἐκκλησία, καί διά τῆς Ἐκκλησίας μέ ὅλο τόν κόσμο. Εἶναι πολύ συγκινητικά τά λόγια τοῦ Γέροντα Σιλουανοῦ πού ἀναφέρονται στό θέμα αὐτό. «Γιά τόν ἄνθρωπο, λέγει, πού ἑνώνεται μέ τό Χριστό καί πού γνωρίζει νά προσεύχεται καρδιακά καί νά ἀγαπάει ἀληθινά, ὁ κόσμος ὁλόκληρος εἶναι μιά Ἐκκλησία». Γιατί ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἀγάπη «καί ἁπαντοχή τῆς ἀγάπης». Καί σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη παράδοσή μας, εἶναι «ὁ οὐρανός πάνω στή γῆ». Στήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχει φόβος, ὅπως καί κοντά στήν Παναγία Μητέρα μας δέν ὑπάρχει φόβος. Καί «ὁ φοβούμενος οὐ τετελείωται ἐν τῇ ἀγάπη». Ἡ ζωή μέσα στήν Ἐκκλησία εἶναι ἀκατάπαυστη κοινωνία τοῦ ἀνθρώπινου πνεύματος μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα καί μία συνεχής ἱκετευτική προσευχή. Καί γι᾿ αὐτό, ὅλα τά μέλη

«φρονοῦν τό αὐτό καί ἔχουν τήν αὐτήν ἀγάπη». Μέ αὐτό τόν τρόπο ἡ Ἐκκλησία γίνεται στύλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀλήθειας καί τό πρεσβευτικό της ἔργο ἀποβαίνει σωτήριο.Ὅπως λοιπόν σκοπός καί μέριμνα τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ, τῆς δικῆς μας Μητέρας, εἶναι νά ὁδηγήσει τά παιδιά της μέ τίς πρεσβεῖες της στή Θεία Βασιλεία, στήν ὅντως Ζωή, στή χαρά, κόπος καί μόχθος τῆς Ἐκκλησίας, μέ τίς προσευχές της, εἶναι νά δώσει στά παιδιά της τή χαρά τοῦ οὐρανοῦ καί τήν παραδείσια εὐτυχία. Νά κάνει τόν ἄνθρωπο «καινό», «Χριστοφόρο», «σύναιμο» καί σύσωμο» μέ τό Χριστό. Γιατί μέσα στήν Ἐκκλησία ὁ Χριστός «εἶναι τά πάντα ἐν πᾶσι». Καί ἀκόμη, «γιατί ἡ Θεία Λειτουργία, εἶναι πρίν ἀπ᾿ ὅλα τά ἄλλα, ἡ χαρμόσυνη σύναξη ἐκείνων πού θά ἀνταμώσουν μέ τόν ἀναστημένο Κύριο καί θά μποῦνε μαζί του στό νυμφιάτικο δῶμα τῆς Βασιλείας του». Καί καμμιά σύναξη δέν μοιάζει μέ τήν παραδείσια σύναξη τῆς προσευχόμενης Ἐκκλησίας. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος τήν παρομοιάζει μέ τήν κιβωτό. Δίνει ὅμως πολύ μεγαλύτερη ἀξία στήν Ἐκκλησία. Καί ὅπως γράφει, «οὐκ ἄν ἁμάρτοι τις τῆς κιβωτοῦ τήν ἐκκλησίαν μείζονα προειπών. Ἡ μέν γάρ κιβωτός παρελάμβανε καί ἐφύλαττε ζῶα, ἡ δέ ἐκκλησία παραλαμβάνει τά ζῶα καί τά μεταβάλλει· οἷον τι λέγω: Εἰσῆλθέ τις ἱεραξ καί ἐξῆλθεν ἱέραξ. Εἰσῆλθε λύκος καί ἐξῆλθε λύκος. Εἰσῆλθέ τις ἱέραξ ἐνταῦθα καί ἐξέρχεται περιστερά. Εἰσέρχεται λύκος καί ἐξέρχεται πρόβατον. Εἰσέρχεται ὄφις καί ἐξέρχεται ἀρνίον, οὐ τῆς φύσεως μεταβαλλομένης ἀλλά τῆς κακίας ἐλαυνομένης». [Γι᾿ αὐτό δέν θά ἔκανε κανείς λάθος ἄν ἔλεγε ὅτι ἡ ἐκκλησία ἔχει μεγαλύτερη ἀξία ἀπό τήν κιβωτό. Γιατί ἡ κιβωτός ἔπαιρνε τά ζῶα καί τά διατηροῦσε, ἐνῶ ἡ Ἐκκλησία παίρνει τά ζῶα καί τά μεταβάλλει. Ἄς χρησιμοποιήσω παραδείγματα. Ἐκεῖ, στήν κιβωτό, μπῆκε γεράκι καί βγῆκε γεράκι. Μπαίνει λύκος καί βγαίνει λύκος.Ἐδῶ (στήν ἐκκλησία) μπῆκε κάποιος γεράκι καί

βγαίνει περιστέρι· μπαίνει λύκος καί βγαίνει πρόβατο· μπαίνει φίδι καί βγαίνει ἀρνί, ὄχι ὅτι ἀλλάζει ἡ φύση, ἀλλά διώχνεται ἡ κακία].

Καί σέ ἄλλο σημεῖο ἀναφέρει γιά τή σύναξη καί τήν προσευχή τῆς Ἐκκλησίας: «Τί ἠδύτερον τῆς ἐνταῦθα διαγωγῆς; Εἰ γάρ διημερεύειν ἐνταῦθα, τί σεμνότερον; τί ἀσφαλέστερον; Ὅπου ἀδελφοί τοσοῦτοι, ὅπου τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, ὅπου Ἰησοῦς μέσος, καί ὁ τούτου Πατήρ; Ποίαν ἑτέραν ζητεῖς συναγωγήν τοιαύτην; Ποῖον ἕτερον βουλευτήριον; Ποίαν σύνοδον; Τοσαῦτα ἀγαθά ἐν τῇ τραπέζη, ἐν τῇ ἀκροάσει, ἐν ταῖς εὐλογίαις, ἐν ταῖς εὐχαῖς». [Τί «ὡραιότεραν μπορεῖ νά ὑπάρξει ἀπό αὐτήν ἐδῶ τήν ἀτμόσφαιρα; Ἐάν λοιπόν κανείς θέλει νά μείνει ἐδῶ ὅλη μέρα, τί καλύτερον (μπορεῖ νά ὑπάρξει); Ποιά ἀσφάλεια μεγαλύτερη; Ἐδῶ ὅπου (βρίσκονται) τόσοι ἀδελφοί, ὅπου εἶναι παρόν τό Πνεῦμα τό Ἅγιον; ὅπου ὁ Ἰησοῦς (βρίσκεται) στό μέσον, καί ὁ Πατέρας του; Ποιά ἄλλη συγκέντρωση (συντροφιά) ζητεῖς νά βρεῖς τέτοια; Ποιό ἄλλο μέρος πού νά ὁμιλοῦν τόσο ὡραῖα καί νά συσκέπτονται; Ποιά σύνοδο; Τόσα ἀγαθά (ὑπάρχουν) στό τραπέζι, στήν ἀκρόαση, στίς εὐλογίες καί στίς προσευχές].

Γίνεται λοιπόν φανερό ὅτι ἡ Ἐκκλησία μέ τήν ἱκετευτική της προσευχή καί διά μέσου τῶν πρεσβειῶν τῆς Παναγίας Μητέρας μας, ἀγωνίζεται νά μεταβάλλει τόν κόσμο, τόν ἄνθρωπο καί νά τόν κάνει πολίτη τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Γιατί ἄν ἡ Παναγία εἶναι «ἡ κιβωτός ἡ χρυσωθεῖσα τῷ πνεύματι, ἡ Ἐκκλησία εἶναι «ἡ κιβωτός τῆς σωτηρίας μας». Καί μόνο κάτω ἀπό τό ἀδιάκοπο πρεσβευτικό καί μεσιτευτικό ἔργο τῆς Παναγίας - Ἐκκλησίας Μητέρας μας, θά μποροῦμε νά ἐλπίζουμε καί νά ἀγωνιζόμαστε στόν κόσμο αὐτό.